Pagina historiek Last post

Last Post.

Vanaf haar onafhankelijkheid tot de Eerste Wereldoorlog had België niet te lijden onder conflicten. De noodzaak om een specifiek signaal te hebben om de gesneuvelden te herdenken had zich niet gesteld. In het Verenigd Koninkrijk en in de Verenigde Staten bestonden specifieke trompetsignalen. In 1919 componeerde Honoré Hendrickx de Last Post voor de Belgische uitvoering. Honoré Hendrickx was kapelmeester bij het 4e Linieregiment vanaf 1920, en in 1940 bij het 12de Linieregiment. Vermoedelijk werd de titel gegeven ter nagedachtenis van de soldaten van de Commonwealth die in de Westhoek sneuvelden of omdat het Belgisch leger onder Brits bevel stond tijdens het conflict (zie historiek Last Post UK). De Last Post wordt gespeeld in volgende omstandigheden: Bij een bloemenneerlegging aan het Graf van de Onbekende Soldaat wanneer de Herdenkingsvlam niet wordt aangewakkerd. De Last Post wordt gespeeld onmiddellijk na de neerlegging van een krans of ruiker door de hoogst aanwezige autoriteit. Tijdens de verdere neerlegging van bloemen zal door een muzikale formatie (indien aanwezig) gelegenheidsmuziek worden vertolkt. Bij een bloemenneerlegging aan een dodenmonument.

Ieper – de dagelijkse Last Post aan de Menenpoort

Tijdens de inhuldiging van de Menenpoort in 1927 brachten de Britten hier voor de eerste maal de Last Post. De typische Britse ceremonie beïndrukte de Ieperlingen en een aantal Belgische autoriteiten in die mate dat ze op zoek gingen naar een manier om de gesneuvelden blijvend te eren.
Het Royal British Legion kwam in 1928 hier terug, tien jaar na het einde van de oorlog. Tezamen met heel wat weduwen, familieleden van gesneuvelden en oud-strijders.
Dit was als het ware de eerste grote pelgrimstocht naar Ieper.
De hele zomer werd elke dag de Last Post gespeeld, familieleden van gesneuvelden reisden af om bij de herdenkingsplechtigheid aanwezig te zijn.
In de winter van 1928-1929 was de Last Post weer even niet te horen. In 1929 werd uiteindelijk The Last Post Association opgericht en sindsdien wordt de Last Post dagelijks gespeeld. Alleen tijdens de Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog is er een onderbreking geweest.
Elke avond wordt aan de Menenpoort in Ieper om klokslag 8 uur het verkeer even stilgelegd voor de korte ceremonie van de Last Post. Deze korte, maar ontroerende ceremonie is in de eerste plaats de herdenking van en een eerbetoon aan de Britse soldaten die tijdens de Eerste Wereldoorlog gesneuveld zijn. Haar symboliek krijgt ook erkenning in het buitenland, en dan vooral in Groot-Brittannië waar de herinnering aan de Great War zeer levendig gehouden wordt.
De publieke belangstelling voor de plechtigheid is de jongste jaren enorm toegenomen. De organisatoren beklemtonen dan ook dat de Last Post geen toeristische attractie is, maar een ingetogen eerbetoon.
Om die reden wordt er bijvoorbeeld aan de toeschouwers gevraagd om na de plechtigheid niet te applaudisseren.
De Last Post is in oorsprong een militaire “sonnerie” die in het Britse leger werd gespeeld om het einde van de dagtaak aan te kondigen en het begin van de avondrust in te luiden.
Het signaal bestond al lang voor de Eerste Wereldoorlog en werd toen ook al gespeeld op een bugel (klaroen). De melodie werd ook gebruikt bij de begrafenis van soldaten en kreeg zo een symbolische betekenis: ze stond symbool voor het einde van het aardse leven en de overgang naar de eeuwige rust.
Ook nu nog staan de vrijwilligers van The Last Post Association dagelijks in voor de plechtigheid onder de Menenpoort, ongeacht het weer en de publieke opkomst. De Last Post zelf wordt geblazen door klaroenspelers die ook vrijwilliger zijn bij de brandweer. In 2008 werd de vereniging bij de uitreiking van de Cultuurprijzen Vlaanderen in de bloemetjes gezet en beloond in de categorie ‘vrijwilliger’ voor hun jarenlange vrijwillige inzet.
De Last Post wordt altijd aan de Menenpoort gehouden. Het is immers via deze weg dat ontelbare soldaten richting front marcheerden. Velen van hen keerden niet meer terug.
De Menenpoort, die de vorm heeft van een Romeinse triomfboog, werd in de nadagen van de Eerste Wereldoorlog door de Britten opgericht. In de wanden van de poort staan de namen van meer dan 50.000 Commonwealth soldaten gegraveerd, die als vermist werden opgegeven tussen augustus 1914 en augustus 1917.
Als er nu vermisten teruggevonden worden en men deze kan identificeren, worden hun namen van de Menenpoort verwijderd en worden de lichamen begraven.

Buitenlandse signalen:

De hieronder opgenomen buitenlandse signalen worden uitgevoerd bij herdenkingsplechtigheden ter nagedachtenis van militairen uit het betreffende land, gesneuveld op Belgisch grondgebied tijdens een van de twee Wereldoorlogen. Ze kunnen worden gespeeld op kerkhoven (Henri-Chapelle, Waregem, Ieper, enz.), aan monumenten opgericht ter herinnering van deze soldaten, in religieuze gebouwen, enz. In principe worden de muzikale eerbewijzen volgens de betreffende protocollaire regels in dat land vertolkt.

-Last Post (UK

Oorspronkelijk, in de 17de en 18de eeuw, werd de Last Post gespeeld om de laatste activiteit van de dag aan te geven. Een gegradueerde en een trompetter gingen van schildwacht naar schildwacht om zich ervan te verzekeren dat iedereen op post was. Eens aangekomen in de laatste wachtpost, speelde de trompetter de Last Post om alle activiteiten te beëindigen, en de nachtrust te laten beginnen. Op het einde van de jaren 1800 veranderde de betekenis van de Last Post. Dit signaal werd een muzikaal eerbetoon aan gesneuvelde soldaten. Het symboliseerde het laatste afscheid aan de soldaat, en het begin van eeuwige rust. De Britse versie van de Last Post werd dagelijks gespeeld sinds 1 juli 1928 te Ieper (met een onderbreking van 20 mei 1940 tot 6 september 1944), onder de Menenpoort ter nagedachtenis van de militairen van het Britse Commonwealth gesneuveld in de Westhoek en in de Ieper Salient.

-Reveille (UK)

De Reveille of Rouse, het omgekeerde van de Last Post, werd als signaal gebruikt voor het wekken van de troepen en het was tegelijk het startsein om de dagelijkse activiteiten aan te vatten. Door de jaren heen werd ook dit een muzikaal signaal tijdens herdenkingsplechtigheden. Het wordt vertolkt na een minuut stilte volgend op de Last Post, of na het Lament.

-Aux Morts (FR)

Raar genoeg, is het Franse signaal Aux Morts (Aan de Doden) relatief recent. Geschreven in 1931 door Commandant Dupont, Kapelmeester van de Republikeinse Garde, werd het geofficialiseerd het daaropvolgende jaar en zal worden vertolkt tijdens elke herdenking aan de Grote Oorlog en tijdens de aanwakkering van de Herdenkingsvlam aan de Triomfboog. Dit signaal wordt uitgevoerd tijdens plechtigheden ter nagedachtenis van Franse gesneuvelde militairen en deze uit de oude koloniën. Aux Morts wordt onder anderen gespeeld tijdens herdenkingsplechtigheden aan het Graf van de Onbekende Poilu te Laken.

-Taps (US)

De geschiedenis van Taps gaat terug tot in de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865). Kolonel Daniel Butterfield, geholpen door de trompetter van zijn brigade, Oliver Willcox Norton, liet zich inspireren door het signaal Doven der lichten om te komen tot de compositie van Taps. Na het conflict werd dit signaal geofficialiseerd, en gebruikt als muzikaal eerbetoon ter nagedachtenis van alle Amerikaanse slachtoffers, gesneuveld op alle gevechtstheaters. In België wordt de Taps naar het Britse en Franse voorbeeld vertolkt tijdens plechtigheden ter nagedachtenis van de gesneuvelde GI’s tijdens de twee Wereldoorlogen.

Luisteren naar de Last Post.

klik hier voor de Last Post